Kinh nguyệt không đều (rối loạn kinh nguyệt) là bệnh thường gặp ở phụ nữ. Kinh nguyệt không đều nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời có thể gây thiếu máu, khả năng mắc các bệnh phụ khoa, vô sinh, ảnh hưởng đến cuộc sống tình dục, nhan sắc của các chị em phụ nữ, thậm chí có thể là dấu hiệu của các bệnh lý nguy hiểm.

Đông y Thiên Lương xin chia sẻ kinh nghiệm chữa kinh nguyệt không đều bằng Đông y trong bài viết dưới đây, hãy cùng chúng tôi tìm hiểu nhé!

1. Biểu hiện của kinh nguyệt không đều

Rối loạn kinh nguyệt là sự bất thường trong chu kỳ kinh nguyệt của phụ nữ, bao gồm các triệu chứng như: đau bụng, tắc kinh, rong kinh, trễ kinh, kinh đến sớm, kinh nguyệt ra ít, chu kỳ kinh không đều, đau thắt lưng khi hành kinh… Những tình trạng này thường rõ ràng và xảy ra trong thời gian hành kinh nên chị em có thể dễ dàng nhận biết được.

• Kinh nguyệt có màu sắc bất thường: Máu kinh chuyển màu từ đỏ thẫm sang đỏ nâu, thậm chí chuyển màu đen có lẫn cục máu đông, mùi hôi khó chịu…
• Rong kinh: là tình trạng có thời gian hành kinh kéo dài trên 7 ngày, lượng máu kinh ra nhiều, khác với chu kỳ bình thường là 3-5 ngày
• Vòng kinh không đều: Kinh nguyệt tiết ra không theo quy luật, khoảng cách giữa hai kỳ kinh có thể cách nhau vài tháng mà cũng có khi chỉ vài ngày. Lượng kinh nguyệt có lúc ít nhưng cũng có lúc nhiều.
• Thiểu kinh, thưa kinh: Chu kỳ kinh nguyệt ở trong khoảng từ 36 ngày đến 6 tháng thì gọi là kinh nguyệt thưa. Thời gian hành kinh ít hơn 3 ngày, dùng rất ít băng vệ sinh hoặc thậm chí không cần dùng thì gọi là kinh nguyệt ít hay thiểu kinh.
• Chậm kinh: là hiện tượng kinh nguyệt đến chậm trên 7 ngày, thậm chí cả tháng so với chu kỳ trước.
• Có kinh sớm: Ngày hành kinh đột ngột đến sớm hơn 7 ngày, thậm chí 1 tháng có kinh 2 lần… đều là những biểu hiện của kinh nguyệt đến sớm.
• Tắc kinh: là tình trạng kinh nguyệt đột nhiên biến mất và không có lại trong thời gian dài.
• Mất kinh: có 2 dạng là mất kinh nguyên phát và thứ phát. Những trường hợp từ lúc dậy thì đến khi trưởng thành không hề có kinh nguyệt được gọi là mất kinh nguyên phát. Ngược lại mất kinh thứ phát là do một vài nguyên nhân khiến kinh nguyệt không xuất hiện.
• Đau bụng kinh (thống kinh): là một biểu hiện bình thường xảy ra trước và trong thời gian hành kinh. Tuy nhiên, phụ nữ bị rối loạn kinh nguyệt có thể bị đau bụng dữ dội trước và trong thời gian hành kinh. Những cơn đau kéo dài khiến chị em cảm thấy mệt mỏi, mặt xanh xao, mất sức… làm ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày.
• Xuất huyết ngoài kỳ kinh: giữa chu kỳ kinh nguyệt có thể xuất hiện Lượng máu kinh, tuy nhiên chúng không ra nhiều và nhanh chóng biến mất.

2. Nguyên nhân và cách điều trị kinh nguyệt không đều

3. Thành phần các bài thuốc

• Bài Đơn chi tiêu dao tán

Nguyên liệu: sài hồ 10g, mẫu đơn bì 10g, chi tử 10g, cam thảo (chích) 10g, đương quy 12g, bạch thược 12g, phục linh 12g, bạch truật (sao) 12g. Người có kinh quá nhiều thêm sinh địa 12g; khi chu kỳ kéo dài thêm thục địa 12g.

• Bài Quy tỳ thang

Nguyên liệu: phục linh 8g, đương quy 4g; bạch truật, hoàng kỳ, nhân sâm, long nhãn mỗi vị 10g; hắc táo nhân 4g, viễn chí 4g, mộc hương 2g, cam thảo (chích) 2g, nhục quế 2g.

• Bài Cố âm tiễn 

Nguyên liệu: nhân sâm, thỏ ty tử, thục địa, hoài sơn, sơn thù, viễn chí, ngũ vị tử, chích thảo.

• Bài Định Kinh Thang

Nguyên liệu:  Bạch thược 30g, Đương quy 30g, Hoài sơn 16g, Kinh giới tuệ 6g, Phục linh 10g, Sài hồ 16g, Thỏ ty tử 30g, Thục địa 16g

Cách dùng: sắc uống.

• Bài thuốc 1

Nguyên liệu gồm: Sinh địa 12g, Ích mẫu 16g, Xuyên khung 8g, Đào nhân 8g, Kê huyết đằng 16g, Uất kim 8g

Cách dùng: Sắc uống ngày một thang, uống 5 – 10 thang.

• Bài thuốc 2

Nguyên liệu: Thục địa 12g, Xương hồ 8g, Xuyên khung 10g, Đảng sâm 12g, Can khương 8g, Hà thủ ô 10g, Ngải cứu 12g

Liều dùng: Sắc uống ngày một thang, uống 5 – 10 thang.

• Bài thuốc 3

Nguyên liệu gồm: Sinh địa 12g, Hoàng cầm 12g, Xích thược 12g, Bạch môn đông 12g, Đan bì 2g, Thạch hộc 10g, Bạch linh 2g.

Cách dùng: Sắc uống 1 thang trước kỳ kinh 7 ngày sẽ có hiệu quả.

• Bài thuốc 4

Nguyên liệu gồm: Sinh địa 40g, A giao 12g, Huyền sâm 40g, Địa cốt bì 12g, Bạch thược 20g, Mạch môn 20g.

Cách dùng: Sắc uống mỗi ngày một thang, uống liên tục 5 – 10 thang để điều hòa kinh nguyệt.

• Bài thuốc 5

Nguyên liệu gồm: Đương quy (phơi khô và tẩm rượu), Đẳng sâm, Bạch thược, Bạch truật, Thục địa, Bạch linh mỗi vị 12g, Xuyên khung 6 – 8g, Chích thảo 2 – 4g, Sinh khương 2 – 3 lát, Đại táo 2 quả

Cách dùng: Sắc uống mỗi ngày 1 thang.

• Bài Kim long đơn

Nguyên liệu: hồng sâm 100g, đương quy 125g, hoàng kỳ 250g, đảng sâm 125g, đan sâm 250g, ích mẫu 250g, hương phụ 250g, diên hồ sách 100g, địa du 250g.

Cách dùng: đương quy, đảng sâm, diên hồ sách cùng rửa sạch sấy khô, tán bột mịn sử dụng sau. Các vị thuốc còn lại thêm lượng nước gấp 8 lần để sắc 3 lần, mỗi lần 1 giờ, gạn lọc, lấy ba nước hòa lại, rồi cô thành dạng cao với nhiệt độ thấp, trộn vào bột thuốc nêu trên, sấy khô với 80oC, chế thành 1.000 viên, tiệt trùng bao gói thì hoàn tất. Người kinh nguyệt không đều, mỗi lần uống 6 viên, ngày 3 lần, 1,5 tháng là 1 liệu trình. Người đau bụng kinh mỗi lần uống 12 viên, ngày 3 lần, 1 tháng là 1 liệu trình, uống với nước ấm. 

• Bài Bổ thận dưỡng huyết thang

Nguyên liệu: hoàng kỳ 30g, thục địa 30g, đương quy 30g, hà thủ ô 20g, nữ trinh tử 15g, hạn liên thảo 15g, đan sâm 15g, kê huyết đằng 30g, thỏ ty tử 10g. 

Gia giảm: 

Người thận dương hư thêm ba kích 10g, dâm dương hoắc 10g, nhục thung dung 10g, phúc bồn tử 10g. 

Người béo phì, đàm nhiều, huyết trắng nhiều thêm thương truật 15g, bán hạ 10g, trần bì 10g, phục linh 15g, triết bối mẫu 10g, người can khí bất thư thêm sài hồ 10g, uất kim 10g, hương phụ 10g. 

Người có huyết ứ (máu bầm) thêm đào nhân 10g, hồng hoa 10g. 

Cách dùng: ngày 1 thang, sắc 2 lần, hòa 2 nước, chia uống sáng và tối.

• Bài Tứ vật thang gia vị

Nguyên liệu: Xuyên khung 12g, xuyên quy 12g, thục địa 12g, bạch thược 12g, hương phụ 8g, ích mẫu 8g, đào nhân (dùng lượng ít) 4g, hồng hoa (dùng lượng ít) 4g.

Khi gặp chứng huyết khô, huyết ít mà kinh nguyệt không đều thì gia thêm: Sa sâm 16g, hoàng kỳ 12g.

Cách dùng: sắc uống ngày 1 thang, chia 2 – 3 lần. Uống khi thuốc còn ấm.

• Bài Kiện cố thang

Nguyên liệu: nhân sâm, bạch phục linh, bạch truật (tẩm Hoàng thổ sao), ba kích (tẩm nước muối), ý dĩ nhân (sao). Đổ nước, sắc uống.

Thuận kinh lưỡng an thang

Nguyên liệu: đương quy, bạch thược, đại thục địa, sơn thù nhục, nhân sâm, bạch truật, mạch môn đông, kinh giới tuệ, ba kích nhục, thăng ma. Đổ nước, sắc uống.

• Bài Ích kinh thang

Nguyên liệu: đại thục địa, bạch truật, sơn được, đương quy, bạch thược, táo nhân, mẫu đơn bì, sa sâm, sài hồ, đỗ trọng, nhân sâm. Đổ nước, sắc uống.

• Bài Tuyên uất thông kinh thang

Nguyên liệu: đương quy, bạch thược, mẫu đơn bì, sơn chi tử, bạch giới tử, sài hồ, hương phụ, xuyên uất kim, hoàng cầm, cam thảo. Đổ nước, sắc uống.

• Bài Điều can thang

Nguyên liệu: sơn dược, a giao, đương quy, bạch thược, sơn thù nhục, ba kích, cam thảo. Đổ nước, sắc uống.

• Bài Ôn kinh nhiếp huyết thang

Nguyên liệu: đại thục địa, bạch thược, xuyên khung, bạch truật, sài hồ, ngũ vị tử, nhục quế, tục đoạn. Đổ nước sắc uống.

• Bài Trợ tiên đơn

Nguyên liệu: bạch phục linh, trần bì, bạch truật, bạch thược, sơn dược, thỏ ty tử, đỗ trọng, cam thảo. Đổ nước sắc uống.

• Bài An lão thang

Nguyên liệu: nhân sâm, hoàng kỳ, đại thục địa, bạch truật, đương quy, sơn thù nhục, a giao, hắc kinh giới tuệ, hương phụ, cam thảo, mộc nhĩ. Đổ nước, sắc uống.

• Bài Thuận khí thang

Nguyên liệu: đương quy, bạch thược, mẫu đơn bì, đại thục địa, bạch phục linh, sa sâm, kinh giới tuệ. Đổ nước, sắc uống.

• Bài Ôn tề hóa thấp thang

Nguyên liệu: bạch truật, bạch phục linh, sơn dược, ba kích nhục, bạch biển đậu, bạch quả, hạt sen. Đổ nước, sắc uống.

4. Các lưu ý khi chữa kinh nguyệt không đều bằng thuốc Đông y

• Tránh làm việc quá sức, gây mệt mỏi trong nhiều giờ
• Cần phải biết điều hòa các mối quan hệ trong cuộc sống, thường xuyên trò chuyện chia sẻ với người thân, bạn bè để giải tỏa những khó khăn, căng thẳng trong cuộc sống.
• Chế độ dinh dưỡng cần đầy đủ và cân bằng các vị: cay, chua, mặn, đắng, ngọt. Khuyến khích trên mâm cơm cần đủ ngũ sắc bao gồm màu trắng, xanh, vàng, đỏ, đen. Theo quan niệm của Đông y, khi thực phẩm đầy đủ ngũ vị và ngũ sắc thì tự khắc khí huyết lưu thông.
• Phải uống thuốc đúng giờ, đúng theo liều lượng thầy thuốc đã kê đơn.
• Khi đang uống những bài thuốc Đông y trên bạn tuyệt đối không tự ý dùng thêm thuốc Tây y bên ngoài

           Đông y chữa kinh nguyệt không đều luôn được các chị em ưa chuộng vì độ lành tính, vừa tiết kiệm chi phí lại còn dễ thực hiện. Để việc chữa bệnh đạt được hiệu quả tốt nhất các chị em cũng cần được chẩn trị bởi thầy thuốc uy tín, có kinh nghiệm.