Thuốc dấu

Tên thường gọi: Thuốc dấu, Hồng tước san hô, dương san hô, ngải rít

Tên tiếng Trung: 紅 雀 珊 瑚

Tên khoa học: Pedilanthus tithymaloides (L.). Poit. (Euphorbia tithymaloides L.).

Họ khoa học: thuộc họ Thầu dầu – Euphorbiaceae.

Cây thuốc dấu – cây hông tước san hô

Mô tả:

Cây thuốc dấu không chỉ được trồng làm cảnh, làm hàng rào mà còn là một cây thuốc quý. Cây nhỡ cao đến 1m, có nhựa mủ trắng. Cành vặn vẹo, mọc thẳng đứng. Lá hình trứng, mọc so le, thành 2 dây rất đều. Hoa màu đỏ, mọc ở ngọn thân. Cây ra hoa tháng 3-5 và tháng 8-9.

Bộ phận dùng: Toàn cây – Herba Pedilanthi.

Nơi sống và thu hái: Nguyên sản ở đảo Antilles (Trung Mỹ) được nhập trồng làm cây cảnh, làm hàng rào. Có nhiều phân loài khác nhau bởi thân, lá có lông mịn hay không lông, lá hẹp hay lá rộng; có một thứ gọi là Cẩm thạch (var. variegatus Hort.) có lá với bớt xanh, hồng và trắng như vẽ bằng màu nước, thường được trồng. Người ta thu hái toàn cây, lá quanh năm, thường dùng tươi.

Thành phần hóa học:

Rễ, thân và lá cây chứa độc tố được gọi là euphorbol (một terpene phức hợp) và các diterpen ester khác. Đây là những chất gây ung thư. Lá và thân cây cũng chứa beta-sitosterol, cycloartenon, octacosanol và oxime, là những chất có dược tính dựa trên độc tính của chúng.

Vị thuốc hồng tước san hô

Tính vị: Vị chua, hơi chát, tính hàn, có độc

Tác dụng: Tác dụng thanh nhiệt giải độc, tán ứ tiêu thũng, chỉ huyết sinh cơ. Rễ có tác dụng gây nôn.

Công dụng, chỉ định và phối hợp:

Thường dùng trị đòn ngã tổn thương, ngoại thương xuất huyết, mụn nhọt lở ngứa, viêm kết mạc mắt. Có nơi dùng trị rết cắn (với tên Ngải rít). Lá dùng trị sổ mũi và chứng bứt rứt. Ở Ấn Độ, nhựa mủ của các phần xanh của cây dùng đắp lên mụn cóc. Ở Malaixia, nhựa được dùng đắp vào da trị bệnh bạch biến và dùng trị bò cạp và rết cắn.

Liều dùng: Dùng ngoài liều không cố định

Tác dụng chữa bệnh của cây hồng tước san hô

Chữa vết thương có mủ:

Lá hồng tước san hô tươi giã nát đắp vào vết thương để hút mủ ra

Chữa mụn nhọt:

Lá hồng tước san hô tươi giã nát đắp vào chỗ có mụn nhọt để tiêu sưng, rút mủ ra

Chữa vết thương chảy máu:

Dùng lá tươi rịt ở ngoài vết thương hoặc dùng nhựa cây xoa vào vết thương

Chữa rắn cắn:

Giã cây tươi với một ít muối và đắp vào vết thương.

Tham khảo:

Trường hợp dùng dưới dạng thuốc sắc cần tham khảo ý kiến thầy thuốc.

Người hư hàn không nên dùng.

Phụ nữ có thai không nên dùng.